ĐỨC ZHICHEN ONTRUL RINPOCHE

(Đức Ontrul Rinpoche)

Ngài được ấn chứng là Hóa thân của Đức Thangton Gyalpo, một trong những hành giả yogi vĩ đại nhất của Tây Tạng. Trong hoá thân trước, Ngài là một trong những Thượng sư đứng đầu Truyền thừa Nyingma Kathok có trụ xứ tại chùa Zhichen - cũng chính là ngôi chùa cha tôi ở.

Sau khi hoàn thành xong chương trình giáo dục của tự viện, năm mười tám tuổi, Ngài phụ trách việc trông nom nhiều tự viện thuộc tự viện chính Zhichen. Ngài mang trọng trách tìm kiếm Hóa thân của Đức Zhichen Vairochana ở Derge và Dzongsar, đồng thời Ngài cũng tìm ra cha tôi với sự giúp đỡ của cố Đức Nhiếp Chính Vương Dzongsar Jamyang Khyentse Rinpoche. Sau này, Ngài là người thực hiện lễ đăng quang cho cha tôi ở chùa Zhichen.

Nhận thấy rằng việc trông nom các tự viện cũng chẳng khác nào thế sự tầm thường, Ngài muốn ẩn cư và tìm cầu những bậc Thượng sư giác ngộ để tu học. Nhưng mọi người thỉnh cầu Ngài đừng rời bỏ tự viện. Ngài bèn quyết định lâm bệnh và nói với chúng đệ tử rằng: "Nếu mọi người không cho ta đi theo con đường đạo pháp thì sống như thế này với ta thật chẳng ích gì. Tùy các người lựa chọn hoặc để ta đi hoặc ở lại."

Tôi cho rằng, giống như nhiều bậc Thầy giác ngộ khác, Đức Ontrul Rinpoche đã biết trước việc Tây Tạng đang sắp lâm nạn nên chẳng có lý do gì để xây dựng thêm tự viện. Vì thế, Ngài muốn tiếp tục tu trì để lợi ích chúng hữu tình về mặt đạo tâm hơn là theo phương cách phát triển tự viện.

Nơi dừng chân đầu tiên của Đức Ontrul Rinpoche là chốn ẩn cư Baney. Nơi đây, Ngài đi theo Thượng sư Choktrul và thụ nhận giáo pháp Changthir của Truyền thừa Nyingma. Sau khi ở đây một vài năm, Ngài nghe đến danh tiếng của Ngài Shugchung Tsullo, một trong những vị Thượng sư vĩ đại nhất  cuối thế kỷ thứ XIX. Ngài quyết định tìm đến giáo pháp của Đức Shugchung Tsullo.

Đức Ontrul Rinpoche thụ trì pháp tu Đại Toàn Thiên Dzogchen siêu việt cùng những giáo pháp căn bản của cả ba thừa với Ngài Shugchung Tsullo trong suốt mười tám năm. Ngay sau cuối buổi lễ quán đỉnh siêu việt về Đại Toàn Thiện Dzogchen, Đức Shugchung Tsullo ấn chứng Ngài là Thượng sư của Truyền thừa và cho phép Ngài truyền dạy cho bất cứ ai thỉnh cầu. Nhưng Đức Ontrul Rinpoche không rời xa chốn ẩn cư của Thượng sư Shugchung cho tới khi Thượng sư viên tịch.

Đức Shugchung Tsullo là một trong những người đứng đầu Truyền thừa chính của Truyền thừa Do Drupchen và Truyền thừa Changthir. Ngài không những là một học giả uyên bác mà một là một Thượng sư Dzogchen giác ngộ. Về phương diện bí mật, Ngài còn là một Bậc “Khám Phá Kho Tàng”, mặc dù bên ngoài Ngài thường không tỏ lộ những phẩm chất của mình. Đức Ontrul Rinpoche nhớ lại vào trước ngày Thượng sư Shugchung Tsullo viên tịch, khi ấy xảy ra một cuộc tranh cãi nội bộ giữa cháu gái của Thượng sư với Tăng chúng đệ tử. Sau khi nghe thuật lại sự việc, Thượng sư thấy rằng: "Ta đã truyền dạy giáo pháp hơn ba mươi năm, vậy mà giáo pháp của ta chẳng giúp ích gì được cho những người này, ngay cả những người của ta còn không thể sống trong lục hòa thì sống tiếp còn ích gì nữa đây". Vậy là Đức Shugchung Tsullo “lâm” bệnh đúng vào đêm xảy ra cuộc tranh cãi. Ngày hôm sau, Ngài an nhiên thị tịch trong tư thế thiền định và an trú thiền định trong sáu tuần, hương thơm kỳ diệu tỏa ra từ nhục thân của Ngài tràn ngập khắp không gian với bán kính một km. Ngay khi Thượng sư vừa xuất định, đại chúng đã thỉnh cầu Đức Ontrul Rinpoche đảm nhiệm lễ trà tỳ.

Vào đêm diễn ra lễ hỏa táng trà tỳ, Đức Ontrul Rinpoche mộng thấy Thượng sư của Ngài đang an nhiên tự tại cưỡi trên lưng một con ngựa trắng về hướng một ngọn núi cao khổng lồ hình xoáy ốc. Thượng sư bảo với Ngài rằng: "Ta đang đi về phía núi Đồng để hợp nhất với Thượng sư Liên Hoa Sinh. Con cũng sẽ theo chân ta nhưng không phải bây giờ".

Vào đầu những năm 1960, Đức Ontrul Rinpoche tị nạn đến Ấn Độ cùng với chúng đệ tử và nhiều Thượng sư khác. Ngài kể lại rằng Ngài vẫn có thể tu tập trên đường sang xứ Ấn mặc dù hoàn cảnh khi đó rất nguy hiểm trong chiến tranh và giữa những làn đạn. Ngài không hề sợ hãi vì Ngài tin tưởng vào sự chỉ dạy của Thượng sư. Nhưng Ngài cũng cảm thương thay cho những sinh linh phải bỏ mạng quá dễ dàng, như những loài vật bị giết thịt để nuôi những người đói khát, hay những người chết vì khí hậu khắc nghiệt và chiến tranh tàn khốc, người không tu đạo chỉ biết sợ hãi và buồn đau trước nỗi đau, mất mát của cải và người thân. Đức Ontrul Rinpoche cũng thấy rằng những hành giả chân chính vẫn an nhiên tự tại và từ bi trước nghịch cảnh với những, trong số những người này, rất nhiều người là Thượng sư trứ danh vào thời gian đó. Qua trải nghiệm này, Đức Ontrul Rinpoche đã có dịp học hỏi từ những bậc thầy chân thật như là tấm gương sáng cho Ngài noi theo suốt quãng đời còn lại. Sau này, tại Kalimpong, Ấn Độ, Đức Ontrul Rinpoche thụ nhận quán đỉnh Đại Toàn Thiện Dzogchen với Ngài Dudjom Rinpoche đời trước và trao đổi đạo pháp với rất nhiều Thượng sư Dzogchen chân chính. Ngài từng kể với tôi rằng, ngài muốn ở trong chùa của Truyền thừa Nyingma nhưng khi đó Ngài không tìm được ở đâu. Do đó, Ngài có ý định nương theo một vị Đại trụ trì - Thượng sư Dzogchen Polokhen Rinpoche, rồi Ngài thấy rằng Thượng sư Polochen Rinpoche không có nơi ẩn cư lâu dài nào để Ngài an trú và tu trì nên Ngài quyết định ở lại Drepung Gomang vì như Ngài đã nói với tôi: " ở chung trong chùa với đại chúng, ta sẽ không gặp những chướng ngại, chẳng hạn như những cám dỗ thế tục trong sự tu hành."

(Tự viện Drepung Gomang ngày nay)

Đức Ontrul Rinpoche an trú tại Tự viện Drepung Gomang cho đến cuối những năm 1980. Sau đó, khi cha tôi và tôi thỉnh cầu Ngài trở thành thầy giáo thọ cho tôi, Ngài chuyển tới ngôi chùa của tôi. Nhiều năm sau, Ngài trở lại Tây Tạng để hoàn tất những trọng trách cuối cùng của mình và Ngài đã giáo hoá được rất nhiều người ở đây. Không may thay, sau khi ở Tây Tạng một thời gian ngắn, Ngài thị hiện viên tịch. Tất cả đệ tử chúng tôi đều không có đủ phúc duyên để được lân mẫn bên Ngài lâu hơn.

Tôi cho rằng, hiện giờ Đức Ontrul Rinpoche hẳn là đang ở cõi Tịnh độ của Đức Phật A Di Đà bởi vì Ngài luôn chuẩn bị cho việc vãng sinh về miền tịnh độ của Phật A Di Đà sau khi từ giã thế giới này. Khi ở bên tôi, đôi khi Ngài đùa vui: "Ta không nghĩ là những vị Dakini ở Núi Đồng sẽ chào đón ta bởi vì ta không phải là một hành giả yogi nên ta sẽ không thể hoàn thành những tâm nguyện của các vị đó được. Bởi vậy, ta cho rằng cõi Tịnh độ của Đức Phật A Di Đà sẽ chào đón ta hơn bởi vì ở đó có nhiều chư Tăng và ta có thể hòa hợp hơn". Ngài cũng còn nói rằng: "Một khi ta đã an trú cõi Tịnh độ A Di Đà rồi thì việc viếng thăm Núi Đồng không phải là việc khó". Đức Ontrul Rinpoche không bao giờ tuyên bố những điều tương tự như thế này với mọi người, ngoại trừ tôi và thị giả thân tín nhất của Ngài. Trước lúc viên tịch, Ngài dạy vị thị giả rằng: "Con không phải lo lắng cho ta, ta sắp vãng sinh về miền Tịnh độ của Đức Phật A Di Đà" Và an nhiên viên tịch.

Nguồn: Zhichen Ontrul Rinpoche - Guru, www.drukpa.org