Hạnh phúc chân thật và hạnh phúc tạm thời

Sự thấu hiểu hai chân lý tương đối và tuyệt đối là vô cùng trọng yếu, nó giúp chúng ta không đổ lỗi và mang lại cho ta rất nhiều tự do. Nhận thức được tự do sẽ mang lại cho bạn hạnh phúc, rũ bỏ bất cứ nỗi bất hạnh hay sợ hãi nào.

Hạnh phúc mà chúng ta đang bàn luận không phải là kiểu hạnh phúc được thể hiện ở hình thức bề ngoài như cười đùa, nhảy múa hay ca hát. Đây là hạnh phúc chân thật. Còn cái được gọi là hạnh phúc mà chúng ta đang trải nghiệm, như mọi người đều biết, không chân thực và bền chắc. Đêm nay, bạn có một khoảng thời gian tuyệt vời tại một bữa tiệc hay một cuộc vui nào đó, bạn có thể ăn uống và tất cả mọi thứ ở đó đều rất vui vẻ. Nhưng sớm mai khi thức dậy, bạn sẽ phải chịu một cơn đau đầu thay cho lời chào đầu tiên của một ngày mới, theo sau đó là những trải nghiệm tiêu cực kéo dài suốt cả ngày! Đây là một ví dụ về hạnh phúc tạm thời.

Điều này có nghĩa là hạnh phúc này không bền chắc, không chân thực. Theo ý tôi, chúng ta hãy khoan bàn luận về sự bền chắc vĩnh hằng vì bản thân ta cũng chưa được bình an dù chỉ trong một vài ngày. Sự bình an chỉ kéo dài trong một vài giờ, nó rất mong manh và chỉ là một cảm giác đan xen lẫn lộn, không phải hạnh phúc chân thực. Tôi không cho rằng nó là một hạnh phúc thuần khiết tuyệt đối. Hạnh phúc mà chúng ta cảm nhận sẽ hoàn toàn khác khi trong ta không còn sợ hãi, khi ta đã suy xét, quán chiếu tận tường “cái Tôi” đang làm gì và “cái Tôi” là gì. Dù cho bạn ở trong hoàn cảnh hỗn loạn hay trong trạng thái được gọi là hạnh phúc, dù cho bạn có bị xáo trộn trong công việc hay do hoàn cảnh bên ngoài thì “ở bên trong”, tâm bạn vẫn bình ổn, bạn có thể nương tựa vào đó. Ngay khi đó, chắc chắn bạn không cần nương tựa vào người khác bởi bạn đã độc lập “ở bên trong”.

Hạnh phúc đích thực và miên viễn không dễ nắm bắt và chính là con đường khám phá tự tính tâm mình. Không dễ gì để ta định nghĩa nó và thường thì khái niệm hạnh phúc có thể thay đổi và phát triển trong suốt cuộc đời. Chúng ta không thể đóng khung hay chiếm hữu hạnh phúc, cố gắng làm việc này cuối cùng sẽ chỉ dẫn đến hủy hoại nó. Nhưng chúng ta có thể tìm cách để thấu hiểu hạnh phúc và nhận ra rằng hạnh phúc thực sự là một người bạn chứ không phải kẻ xa lạ. Hạnh phúc không phải thứ chúng ta tìm kiếm không ngừng, rượt đuổi khắp nơi, những mục tiêu và kỳ vọng. Thật ra, điều chúng ta cần làm là đem ánh sáng của tâm soi rọi những gì vốn dĩ vẫn luôn hiện hữu trong tim ta, và hiểu ra một điều đơn giản rằng chúng ta cần cho phép mình được hạnh phúc.

Hạnh phúc là một cảm giác trong lành, sảng khoái và tươi mới. Đó là khi ta cảm nhận được sự rộng mở khoáng đạt trong tâm chứ không dính mắc vào vọng tưởng và những lăng xăng động niệm không ngừng. Thay vào đó, chúng ta nâng niu và tận hưởng khoảng hở ấy. Chúng ta không cố lấp đầy tâm với những thứ vô nghĩa không cần thiết mà để tâm tự nhiên an trú trong hiện tại. Bằng việc áp dụng phương pháp sống tỉnh thức, chúng ta có thể nới rộng thêm khoảng hở giữa hai ý nghĩ, giữa những niệm khởi của mình một cách dễ dàng hơn. Không những thế, chúng ta nhận biết rõ những xúc tình phiền não khi chúng vừa hiện khởi để từ đó có thể nhanh chóng đối trị thay vì liên tục đè nén hay trốn chạy cho đến khi những xúc tình tiêu cực ấy trở thành vết thương hằn sâu trong tâm ta.

Quan trọng là bạn cần trải qua tất cả những điều này và thực sự trải nghiệm cuộc sống, từ đó bạn có thể trưởng dưỡng khả năng sống tỉnh thức để nhận ra sự khác biệt giữa thứ “hạnh phúc” giả tạm luôn dày vò thiêu đốt bạn và những khoảnh khắc của hạnh phúc gắn kết sâu xa. Hạnh phúc ấy là một tình yêu sâu sắc, một sự thấu hiểu từ bên trong, một điều gì đó không thể đo lường và phá hủy. Hạnh phúc nội tâm của bạn vốn luôn hiện hữu, chỉ có điều bạn phải tự mình khám phá. Sự hiện diện của hạnh phúc khiến bạn hoàn toàn an tâm, hoàn toàn vô úy cho dù không phải lúc nào bạn cũng cảm nhận được nó một cách trực tiếp. Và bạn sẽ luôn tin tưởng chính mình cũng như luôn nương tựa vào hạnh phúc đích thực này trong từng ngày của cuộc sống nhiệm màu.

(Nhóm DPVN biên soạn)