Vì sao 10 phương thế giới có vô lượng danh hiệu Như Lai?

Trong Kinh Hoa Nghiêm, phẩm Nhập Pháp Giới có một đoạn nói về hồng danh Như Lai: “Đức Như Lai chẳng phải đi, vì đã diệt hẳn thời gian không gian. Đức Như Lai chẳng phải đến, vì thể tính vô sinh. Đức Như Lai chẳng phải sinh, vì pháp thân bình đẳng. Đức Như Lai chẳng phải diệt, vì không có tướng sinh. Đức Như Lai chẳng phải thiệt, vì an trụ pháp như huyễn. Đức Như Lai chẳng phải vọng, vì lợi ích chúng sinh. Đức Như Lai chẳng phải dời đổi, vì vượt khỏi sinh tử. Đức Như Lai chẳng phải hư hoại, vì tính thường chẳng biến đổi. Đức Như Lai một tướng, vì đều rời ngôn ngữ. Đức Như Lai vô tướng, vì tính tướng vốn không”.

Trong hồng danh này, từ “Như” có nghĩa là bất động, bất biến, không thay đổi, từ “Lai” có nghĩa là đến. “Như Lai” có nghĩa là tuy Đức Phật đến với cuộc đời nhưng Ngài không hề rời tự tính bất động, luôn an trụ trong tâm bất động, bất biến, không thay đổi, song vẫn thường đến với cuộc đời để thực hiện vô vàn thiện hạnh lợi ích chúng sinh. Cuộc đời ngũ trược ác thế này nhưng không có gì khuấy động được tâm Ngài, cũng như Ngài vẫn an trụ trong tự tính tâm, vẫn thực hiện vô số công hạnh lợi ích đến tất cả mọi người, mọi loài.

Bởi tất cả chư Phật trong mười phương biết rằng chúng sinh ưa thích không đồng nên các Ngài thị hiện nhiều thân, nhiều hiệu, nhiều sắc tướng, nhiều dài ngắn, nhiều tuổi thọ, nhiều xứ sở, nhiều căn, nhiều chỗ sinh, nhiều tiếng lời, nhiều quan sát, khiến chúng sinh đều thấy biết khác nhau; tùy chỗ thích nghi mà thuyết pháp điều phục họ, nhẫn đến khắp pháp giới, hư không giới.

Trong Phẩm Như Lai Danh hiệu, Đức Thế Tôn khai thị về Như Lai địa, Như Lai cảnh giới, Như Lai thần lực, Như Lai vô úy, Như Lai tam muội, Như Lai thần thông, Như Lai tự tại. Như Lai vô ngại, nhãn nhĩ tỷ thiệt thân ý của Như Lai, Như Lai biện tài, Như Lai trí huệ, Như Lai tối thắng như sau:

“Chư Phật tử! Mười phương quanh cõi Ta Bà này mỗi phương đều có trăm ngàn ức vô số, vô lượng, vô biên, vô đẳng, bất khả sổ, bất khả xưng, bất khả tư, bất khả lượng, bất khả thuyết thế giới, tận pháp giới, hư không giới, trong đó danh hiệu của Như Lai đều không đồng.

Như thuở xa xưa, lúc Ðức Như Lai còn là Bồ Tát, do nhiều thứ đàm luận, nhiều thứ ngôn ngữ, nhiều thứ âm thanh, nhiều thứ nghiệp, nhiều thứ báo, nhiều thứ xứ sở, nhiều thứ phương tiện, nhiều thứ căn, nhiều thứ tín giải, nhiều thứ địa vị mà được thành thục, cũng khiến các chúng sinh thấy biết như vậy nên vì họ thuyết pháp.

Chư Phật tử! Cõi Ta Bà này có trăm ức tứ châu thiên hạ. Ðức Như Lai ở đây có tất cả trăm vạn ức danh hiệu, khiến các chúng sinh thấy biết sai khác.

Phương đông

Chư Phật tử! Phương đông của cõi Ta Bà này, có thế giới tên Mật Huấn. Ðức Như Lai ở đó hoặc hiệu Bình Ðẳng, hoặc hiệu Thù Thắng, hoặc hiệu An Ủy, hoặc hiệu Khai Hiểu Ý, hoặc hiệu Văn Huệ, hoặc hiệu Chân Thiệt Ngữ, hoặc hiệu Ðắc Tự Tại, hoặc hiệu Tối Thăng Thân, hoặc hiệu Ðại Dũng Mãnh, hoặc hiệu Vô Ðẳng Trí, có trăm vạn ức hiệu như vậy, khiến các chúng sinh thấy biết sai khác.

Phương nam

Chư Phật tử! Phương nam của cõi Ta Bà này có thế giới tên Phong Dật. Ðức Như Lai ở đó hoặc hiệu Bản Tính, hoặc hiệu Cần Ý, hoặc hiệu Vô Thượng Tôn, hoặc hiệu Ðại Trí Cự, hoặc hiệu Vô Sở Y, hoặc hiệu Quang Minh Tạng, hoặc hiệu Trí Huệ Tạng, hoặc hiệu Phước Ðức Tạng, hoặc hiệu Thiên Trung Thiên, hoặc hiệu Ðại Tự Tại, có trăm vạn ức hiệu như vậy khiến chúng sinh thấy biết sai khác.

Phương tây

Chư Phật tử! Phương tây của cõi Ta Bà này có thế giới tên Ly Cấu. Ðức Như Lai ở đó hoặc hiệu Ý Thành, hoặc hiệu Tri Ðạo, hoặc hiệu An Trụ Bản, hoặc hiệu Năng Giải Phược, hoặc hiệu Thông Ðạt Nghĩa, hoặc hiệu Nhạo Phân Biệt, hoặc hiệu Tối Thắng Kiến, hoặc hiệu Ðiều Phục Hạnh, hoặc hiệu Chúng Khổ Hạnh, hoặc hiệu Cụ Túc Lực, có trăm vạn ức hiệu như vậy khiến các chúng sinh thấy biết sai khác.

Phương bắc

Chư Phật tử! Phương bắc của cõi Ta Bà này có thế giới tên Phong Lạc. Ðức Như Lai ở đó hoặc hiệu Chiêm Bặc Hoa Sắc, hoặc hiệu Nhật Tạng, hoặc hiệu Thiện Trụ, hoặc hiệu Hiện Thần Thông, hoặc hiệu Tính Siêu Mại, hoặc hiệu Huệ Nhật, hoặc hiệu Vô Ngại, hoặc hiệu Như Nguyệt Hiện, hoặc hiệu Tấn Tật Phong, hoặc hiệu Thanh Tịnh Thân, có trăm vạn ức hiệu như vậy khiến các chúng sinh thấy biết sai khác.

Phương đông bắc

Chư Phật tử! Phương đông bắc của cõi Ta Bà này có thế giới tên Nhiếp Thủ. Ðức Như Lai ở đó hoặc hiệu Vĩnh Ly Khổ, hoặc hiệu Phổ Giải Thoát, hoặc hiệu Ly Thế Gian, hoặc hiệu Vô Ngại Ðịa, hoặc hiệu Ðại Phục Tạng, hoặc hiệu Giải Thoát Trí, hoặc hiệu Quá Khứ Tạng, hoặc hiệu Bửu Quang Minh, hoặc hiệu Tịnh Tín Tạng, hoặc hiệu Tâm Bất Ðộng, có trăm vạn ức hiệu như vậy khiến các chúng sinh thấy biết sai khác.

Phương đông nam

Chư Phật tử! Phương đông nam của cõi Ta Bà này có thế giới tên Nhiêu Ích. Ðức Như Lai ở đó hoặc hiệu Hiện Quang Minh, hoặc hiệu Tận Trí, hoặc hiệu Mỹ Âm, hoặc hiệu Thắng Căn, hoặc hiệu Trang Nghiêm Cái, hoặc hiệu Tinh Tấn Căn, hoặc hiệu Ðáo Phân Biệt Bỉ Ngạn, hoặc hiệu Thắng Ðịnh, hoặc hiệu Giản Ngôn Từ, hoặc hiệu Trí Huệ Hải, có trăm vạn ức hiệu như vậy khiến các chúng sinh thấy biết sai khác.

Phương tây nam

Chư Phật tử! Phương tây nam của cõi Ta Bà này có thế giới tên Tiển Thiểu. Ðức Như Lai ở đó hoặc hiệu Mâu Ni Chủ, hoặc hiệu Cụ Chúng Bửu, hoặc hiệu Thế Giải Thoát, hoặc hiệu Biến Tri Căn, hoặc hiệu Thắng Ngôn Từ, hoặc hiệu Minh Liễu Kiến, hoặc hiệu Căn Tự Tại, hoặc hiệu Ðại Tiên Sư, hoặc hiệu Khai Ðạo Nghiệp, hoặc hiệu Kim Cương Sư Tử, có trăm vạn ức hiệu như vậy khiến các chúng sinh thấy biết sai khác.

Phương tây bắc

Chư Phật tử! Phương tây bắc của thế giới Ta Bà này có thế giới tên Hoan Hỉ. Ðức Như Lai ở đó hoặc hiệu Diệu Hoa Tụ, hoặc hiệu Chiên Ðàn Cái, hoặc hiệu Liên Hoa Tạng, hoặc hiệu Siêu Việt Chư Pháp, hoặc hiệu Pháp Bửu, hoặc hiệu Phục Xuất Sinh, hoặc hiệu Quảng Ðại Nhãn, hoặc hiệu Hữu Thiện Pháp, hoặc hiệu Chuyên Niệm Pháp, hoặc hiệu Võng Tạng, có trăm vạn ức hiệu như vậy khiến các chúng sinh thấy biết sai khác.

Hạ phương

Chư Phật tử! Hạ phương của cõi Ta Bà này có thế giới tên Quan Thược. Ðức Như Lai ở đó hoặc hiệu Phát Khởi Diệm, hoặc hiệu Ðiều Phục Ðộc, hoặc hiệu Ðế Thích Cung, hoặc hiệu Vô Thường Sở, hoặc hiệu Giác Ngự Bản, hoặc hiệu Ðoạn Tăng Trưởng, hoặc hiệu Ðại Tốc Tật, hoặc hiệu Thường Lạc Thí, hoặc hiệu Phân Biệt Ðạo, hoặc hiệu Tối Phục Tràng, có trăm vạn ức hiệu như vậy khiến các chúng sinh thấy biết sai khác.

Thượng phương

Chư Phật tử! Thượng phương của cõi Ta Bà này có thế giới tên Chấn Âm. Ðức Như Lai ở đó hoặc hiệu Dũng Mãnh Tràng, hoặc hiệu Vô Lượng Bửu, hoặc hiệu Lạc Ðại Thí, hoặc hiệu Thiên Quang, hoặc hiệu Cát Hưng, hoặc hiệu Siêu Cảnh Giới, hoặc hiệu Nhất Thiết Chủ, hoặc hiệu Bất Thối Luân, hoặc hiệu Ly Chúng Ác, hoặc hiệu Nhất Thiết Trí, có trăm vạn ức hiệu như vậy khiến các chúng sinh thấy biết sai khác.

(Lược trích: Đại Phương Quảng Phật Hoa Nghiêm Kinh

Hán Dịch: Ðại Sư Thật Xoa Nan Ðà

Việt Dịch: Hòa Thượng Thích Trí Tịnh)