8 Tướng Thành Đạo của Đức Phật Thích Ca

Theo sử liệu ghi: Khi một vị Phật ra đời độ sinh luôn "thị hiện" tám tướng thành đạo (bao gồm: giáng Đâu suất tướng..., đến Niết bàn tướng). Điều này xem như một chứng thực cho một đức Phật - bậc Giác ngộ ở hai phạm trù thế gian và siêu việt (xuất) thế gian. 

Đức Phật Thích Ca Mâu Ni là một vị Phật lịch sử. Ngài sinh năm 624 trước Công Nguyên tại vườn Lâm Tỳ Ni, Nepal, nhập Niết Bàn năm 544 trước Công Nguyên tại Câu-Thi-Na (Kusinagara), Ấn Độ, thọ 80 tuổi.

Đức Phật Thích Ca thị hiện thành Phật ở cõi Ta-bà (dương gian), từ lúc đản sinh cho đến ngày nhập diệt niết bàn đã thị hiện viên tròn đủ tám tướng trọng đại. Điều này được ghi chép chân thực trong kho tàng sử liệu Phật giáo.

1. Đức Phật Thích Ca trong tướng thành đạo thứ nhất: “giáng Đâu-suất tướng”:

*Từ cõi trời Đâu Suất Đức Phật giáng sinh: 

Như Đức Nhiên Đăng Cổ Phật (là vị Cổ Phật xuất hiện trước thời Phật Thích Ca) huyền ký: Đức Phật Thích Ca Mâu Ni sẽ đản sinh vào cõi người để ban trải giáo Pháp về con đường giải thoát khỏi vòng luân hồi đau khổ.

Trước khi hạ sinh vào cõi Ta bà - thế giới loài người, Đức Phật Thích Ca Mâu Ni an trụ ở cung trời Đâu Suất (Gadhen Lhayul, cõi Trời Hỷ Lạc), sống trong cảnh giới vô cùng an vui, thanh tịnh. (Bồ tát Hộ Minh từ cung trời Đâu Suất giáng trần, nhập thai mẹ trong hình tướng Voi trắng sáu ngà)

Đức Phật đã kể lại cho gia chủ Tapussa và tôn giả A-nan về tiến trình chứng ngộ trong đêm thành đạo  (Tăng chi bộ kinh III, phẩm IX pháp):

Đó là 9 cấp bậc thiền chứng từ sơ thiền cho đến diệt thọ tưởng định, gọi là 9 cấp bậc thiền chứng theo thứ lớp (bao gồm tứ thiền, tứ không và diệt thọ tưởng định).

Đức Phật còn xác quyết rằng chỉ sau khi chứng đạt và xuất khởi 9 cấp độ thiền chứng này, Ngài thấy bằng trí tuệ mọi lậu hoặc bị đoạn diệt, khi đó Ngài mới thành tựu Chính đẳng chính giác. Theo kinh ghi lại: khả năng “thấy bằng trí tuệ” này chính là Tam minh: Túc mạng minh, Thiên nhãn minh và Lậu tận minh.

*Túc mạng Minh: hướng tâm về Tuệ giác Đức Phật thấy rõ:

Các chiều không gian; đời quá hiện khứ vị lai; tiến trình sinh tử luân hồi của vạn loại…

Sau 49 ngày đêm, chuyên sâu vào thiền quán, tu tập tâm ly dục, ly ác pháp, đức Thích-Ca chiến thắng nội chướng lẫn ngoại ma, nào tham luyến, dục vọng, phiền não, sân hận, đói khát, cô đơn v.v...luôn hiện đến quấy nhiễu.

Đêm cuối cùng, vào lúc canh một, Ngài hướng tâm về Tuệ giác, nhớ lại những kiếp quá khứ, từ một kiếp, hai kiếp, ba kiếp đến trăm ngàn muôn ức kiếp. Hoặc ở thế giới này hay thế giới khác, hoặc ở quốc độ này hay quốc độ khác, hoặc ở gia đình này hay gia đình khác, hoặc mang thân này hay thọ thân khác..

Ngài cũng thấy như vậy với tất cả những loài sinh ra từ thai, loài sinh ra từ trứng, loài sinh từ nơi ẩm ướt và loài sinh từ phân thân biến hóa. Thấu rõ thân này vốn không có thực, vốn không có nguồn, vô thỉ vô chung, không từ đâu đến, không đi về đâu.

Cũng như sao mai ở bất kỳ thời gian nào cũng luôn hiện diện ở vị trí đó, không lặn cũng không lên, không hiện cũng không ẩn. Ẩn hiện là do vô minh bất giác mà bày ra sự phân biệt tối sáng. Mặt thật xưa nay hiện tiền, không trụ chấp, không vướng mắc, không đầu không cuối, cũng chẳng phải không đầu, không cuối. Chỉ vì động dụng nên cứ nghĩ rằng những gì ta nhận thấy có sự dời đổi là có đến có đi. Như thế Ngài đã chứng được Túc mạng Minh.

*Thiên nhãn Minh:  Vô minh diệt, minh sinh; tối tăm diệt, ánh sáng sinh.

Đức Phật soi rõ thấy sự sống và chết của chúng sinh. Ngài thấu tỏ sinh mệnh của từng chúng sinh: người hạ liệt, kẻ cao sang, người đẹp đẽ, kẻ thô xấu, người may mắn, kẻ bất hạnh, đều do hạnh nghiệp của bản thân người đó.

Đức Phật thấy biết rõ vô lượng vô số thế giới từng co giãn sinh ra, hình thành, biến hoại và hủy diệt. Thấy tất cả chúng sinh từng sinh ra, hình thành, biến hoại và hủy diệt trong vô lượng vô số kiếp.

Nhưng đó chỉ là những biểu hiện duyên khởi bề ngoài chứ không hề hấn gì tới thực tướng của pháp giới. Ví như hằng triệu đợt sóng lô nhô trên mặt biển cả, nhưng lòng đại dương không vì có những hiện tượng như thế mà sinh diệt, diệt sinh. Đạt đến đó, Ngài chứng được Thiên nhãn Minh.

*Lậu tận Minh: Đức Phật thấu tỏ cội nguồn các pháp; đạt giải thoát khỏi luân hồi sinh tử

– Đây là phiền não, ô nhiễm, khổ đau.

– Đây là nguyên nhân tập khí gây ra phiền não, ô nhiễm, khổ đau:

– Đây là sự chấm dứt phiền não, ô nhiễm, khổ đau.

– Đây là phương pháp dẫn đến sự chấm dứt phiền não, ô nhiễm, khổ đau.

Quán chiếu như thế, tâm Ngài hoàn toàn giải thoát khỏi Dục lậu (ô nhiễm của dục vọng), Hữu lậu (ô nhiễm sự luyến ái của đời sống) và Vô minh lậu (ô nhiễm của vô minh), dứt hẳn sinh tử luân hồi, khổ đau vạn kiếp. Đạt đến đó Ngài chứng được Lậu tận Minh.

Ngài thấu rõ Khổ tướng hiện tại, đoạn mọi phiền não lậu hoặc dứt khổ sinh tử, an vui giải thoát. Thấy rõ mầm mống của phiền não và sinh tử. Chuyển phiền não thành Bồ đề, sinh tử thành Niết bàn; màn vô minh đã được giải tỏa thì trí tuệ phát sinh. Rõ được sự sinh - tử là phi sinh phi tử. Cũng còn gọi là nhất niệm vô sinh, tính không tịch diệt, hay là Kim cương đại định.

7. Tướng thành đạo thứ 7: Đức Phật Chuyển Pháp luân
 

* Tám nguyên nhân làm rung động địa cầu khi Đức Phật bàn về ngày nhập Niết bàn

Ðức Thế Tôn cho ông Ananda biết rằng, Ngài vừa hứa với Ma Vương sẽ nhập Niết Bàn, nên quả địa cầu mới rung động như thế. Ngài giải về 8 nguyên nhân làm rúng động quả địa cầu cho Tôn giả Ananda nghe:

1. Gió hoạt động mạnh.

2. Người có thần thông, dùng thần thông làm cho quả địa cầu rung động.

3. Lúc Ðại Bồ Tát giáng sanh từ cõi Ðâu Xuất vào lòng mẹ trong kiếp chót.

4. Lúc Ðại Bồ Tát ra đời trong kiếp chót.

5. Lúc Ðại Bồ Tát chứng quả Vô Thượng Chánh đẳng Chánh giác.

6. Lúc Ðức Như Lai chuyển Pháp luân.

7. Lúc Ðức Như Lai định nhập Niết Bàn.

8. Lúc Ðức Như Lai nhập Vô Dư Niết Bàn.

Đức Phật khai thị:

Ta do những Pháp sau đây mà tự chứng ngộ thành bậc Chính-Đẳng Chính-Giác, đó là: “Bốn Niệm-Xứ, Bốn Ý-Đoạn, Bốn Thần-Túc, Bốn Thiền, Năm Căn, Năm Lực, Bẩy Giác-Chi, và Tám Chính-Đạo”. Vậy các thầy hãy ở trong giáo-pháp ấy siêng năng tu học, cùng nhau hưng say (hưng thịnh say sưa) phát triển. Các thầy hãy khéo thụ trì tùy theo trường hợp mà tu hành, tại sao vậy?, vì không bao lâu nữa, Như-Lai, sau ba tháng sẽ nhập Niết-Bàn.

Ngài dặn Tôn-giả A-nan-Đà rằng: “Sau khi Ta diệt độ nhập Niết-Bàn, hãy tự thắp đuốc lên mà đi; thắp lên với chính pháp, đừng thắp lên với pháp nào khác; hãy nương tựa với chính mình, đừng nương tựa với một pháp nào khác”.

Các thầy nên biết: “Tất cả vạn vật đều vô thường, vì không có cái gì bền vững mãi mãi, đó là lời dạy cuối cùng của Như-Lai mà các Thầy phải ghi nhớ”./.