Bạn đang ở đây
Lời khuyên để doanh nhân có cuộc sống tự tại, hạnh phúc
988
12/06/2017 - 08:00Ghi chép từ buổi Tọa đàm "Doanh nhân và Hạnh phúc" của Đức Nhiếp Chính Vương Gyalwa Dokhampa với doanh Việt Nam nhân nhân ngày Doanh nhân, 13/10/2015.
Hỏi: Với mỗi người, hạnh phúc dường như là khái niệm vô cùng riêng tư, khó nắm bắt. Nhiều người nghĩ rằng tôi chưa thành công, tôi chưa hạnh phúc… Kính thỉnh Đức Nhiếp Chính Vương chia sẻ với chúng con thế nào là hạnh phúc?
NCV Gyalwa Dokhampa:Chúng ta thường nhận lầm hạnh phúc. Khi những việc thông thường như đi chơi, mua sắm mang lại chút niềm vui, chúng ta tưởng rằng đó là hạnh phúc. Rồi chúng ta bám chấp vào những thú vui giả tạm và xúc tình phiền não bắt đầu nảy sinh.
Theo tôi, hạnh phúc là sự tự tại trong tâm, không phụ thuộc vào ngoại cảnh. Tâm giống như một nghệ sỹ tài ba, có thể dùng những chất liệu rất thông thường để làm nên tác phẩm nghệ thuật. Khi hiểu ra rằng mọi xúc tình đều do tâm phóng chiếu, chúng ta sẽ được tự do, bởi hạnh phúc hay khổ đau là sự lựa chọn của chính mình.
Hỏi: Với mỗi người, hạnh phúc dường như là khái niệm vô cùng riêng tư, khó nắm bắt. Nhiều người nghĩ rằng tôi chưa thành công, tôi chưa hạnh phúc… Kính thỉnh Đức Nhiếp Chính Vương chia sẻ với chúng con thế nào là hạnh phúc?
NCV Gyalwa Dokhampa:Chúng ta thường nhận lầm hạnh phúc. Khi những việc thông thường như đi chơi, mua sắm mang lại chút niềm vui, chúng ta tưởng rằng đó là hạnh phúc. Rồi chúng ta bám chấp vào những thú vui giả tạm và xúc tình phiền não bắt đầu nảy sinh.
Theo tôi, hạnh phúc là sự tự tại trong tâm, không phụ thuộc vào ngoại cảnh. Tâm giống như một nghệ sỹ tài ba, có thể dùng những chất liệu rất thông thường để làm nên tác phẩm nghệ thuật. Khi hiểu ra rằng mọi xúc tình đều do tâm phóng chiếu, chúng ta sẽ được tự do, bởi hạnh phúc hay khổ đau là sự lựa chọn của chính mình.
Hỏi: Kinh doanh thường gắn với cạnh tranh, thua thắng. Điều này có vẻ mâu thuẫn với triết lý của Đạo Phật. Xin hỏi quan niệm của Ngài về cạnh tranh?
NCV Gyalwa Dokhampa: Tôi không biết nhiều về kinh doanh, nhưng tôi từng nghe về chiến lược Đại Dương Xanh, với quan điểm thành công trong kinh doanh không có nghĩa là ganh đua, chà đạp hay làm tổn hại đến người khác. Steve Job cũng từng nói, chúng ta có thể thành công bằng con đường riêng của mình mà không nhất thiết phải đi theo hay cạnh tranh với ai.
Tôi nghĩ trong kinh doanh, sự cạnh tranh theo nghĩa thi đua không hẳn mâu thuẫn với Đạo Phật. Điều đó giúp mỗi người phấn đấu làm tốt nhất mọi việc để lợi ích cho mọi người, cho xã hội. Hôm nay có người giúp đỡ được mười ngàn người, ngày mai có người cố gắng noi gương ấy để giúp được nhiều người hơn. Tôi nghĩ sự “cạnh tranh tích cực” này là cần thiết.
Cạnh tranh có thể chỉ là mục tiêu ngắn hạn, còn về lâu dài thì mục đích hướng tới là làm lợi ích cho xã hội, cho thiên nhiên của chúng ta.
Hỏi: Ở Việt Nam có nhiều nữ doanh nhân. Chúng con luôn lấy thành công của doanh nghiệp làm mục tiêu phấn đấu, điều này đôi khi mâu thuẫn với hạnh phúc gia đình. Cá nhân con đã làm doanh nghiệp hơn 30 năm, công việc kinh doanh bận rộn khiến con không có đủ thời gian dành cho con cái. Khi nhìn lại, con cảm thấy mình kinh doanh thành đạt, nhưng ít khi được ở bên và chăm sóc con cái, hạnh phúc gia đình chưa trọn vẹn. Xin Ngài chỉ dạy chúng con cách lấy lại sự cân bằng.
NCV Gyalwa Dokhampa: Chúng ta cần thực hành pháp thiền quán vô thường. Cần dành thời gian suy ngẫm về cuộc sống, mỗi giây phút trôi qua, bản thân chúng ta không ngừng biến đổi. Chúng ta hiểu rằng vạn pháp đều bị chi phối bởi quy luật vô thường và chúng ta cần chấp nhận quy luật này.
Xét về logic, chúng ta không thể vừa hát vừa thổi kèn, nên cần đặt thứ tự ưu tiên và chấp nhận chuyển động của cuộc sống. Mỗi người cần biết tận dụng tối đa để phù hợp với hoàn cảnh. Khi đã thu xếp được khoảng thời gian cho gia đình, bạn nên sống trọn vẹn thời gian quý giá này, đừng để lo lắng công việc ảnh hưởng đến mối quan hệ giữa bạn và người thân. . Mỗi người sẽ biết cách tự sắp xếp để có được thời gian theo cách riêng của mình, khó có thể đưa ra giải pháp chung cho tất cả.
Trước đây, có người hỏi tôi so sánh về cuộc sống giữa Bhutan và Mỹ. Ở Bhutan có nhiều người thích cuộc sống ở Mỹ, có thể vì họ thích có McDonald. Có nhiều người Mỹ lại thích Bhutan vì có pho mai và ớt rất ngon. Song mỗi đất nước đều có vẻ đẹp riêng, chúng ta nên biết trân trọng khía cạnh tích cực của cuộc sống, thay vì chỉ nhìn mọi thứ từ khía cạnh tiêu cực. Ở Bhutan không có sàn nhảy, nhưng chúng tôi lại có Vũ điệu Kim Cương của các Lama.
Cuộc sống của doanh nhân rất bận, có ít thời gian dành cho con cái, song chí ít chúng ta cũng nên dạy con cái biết tri ân những điều tốt đẹp trong cuộc sống.
Hỏi: Kính bạch Đức Nhiếp Chính Vương, trong kinh doanh khó tránh khỏi việc thất bại. Làm thế nào chúng con có thể đương đầu với thất bại?
NCV Gyalwa Dokhampa: Chúng ta cần hiểu, thực chất thất bại chỉ là một “khái niệm” do mình đặt ra. Dù cố đến mấy, chúng ta cũng không thể thấy thất bại có màu sắc, hình dạng như thế nào. Mỗi người có quan niệm khác nhau về thất bại. Có thể thất bại khiến chúng ta đau khổ, nhưng nếu biết coi thất bại là trải nghiệm, tích lũy thêm trí tuệ, thì khi đó thất bại trở thành người thầy của mình.
Một con hổ nhầm lẫn khi săn mồi, nó vẫn tiến bước như bình thường. Đối với con người, chính những tư duy bám chấp khiến chúng ta chùn bước trước thất bại. Trên thực tế, thất bại chỉ là khái niệm, quan kiến cá nhân. Khi chúng ta không còn bám chấp vào khái niệm, thất bại sẽ không còn là chủ đề khiến chúng ta bận tâm.
Hỏi: Doanh nhân thành đạt thường bám chấp vào danh vọng địa vị xã hội và khi thời thế thay đổi họ dễ trở nên sân giận bất an. Xin Ngài hãy cho chúng con những lời khuyên cần thiết.
NCV Gyalwa Dokhampa: Lấy thí dụ cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ sắp tới đây. Cho đến hôm nay, chúng ta vẫn chưa biết ai sẽ trở thành Tổng thống. Rồi sau một đêm, một người trước đó đang là một bác sỹ, một doanh nhân, bỗng trở thành vị Tổng thống quyền lực nhất hành tinh. Cho dù vẫn con người ấy, song khi đó ông ta được mọi người kính trọng, trở nên đầy quyền lực.
Một thí dụ khác, có những ngôi sao nổi tiếng, khi đến Bhutan họ cảm thấy rất thoải mái, bởi không ai nhận ra họ là ai.
Thực chất, những thứ này đều do tư duy, khái niệm tạo nên. Khi vượt qua được những danh xưng, khái niệm, nhãn mác về thành công hay thất bại, chúng ta sẽ có một cuộc sống tự tại, hạnh phúc.
Hỏi: Liệu chúng con có thể lái xe Bentley và đồng thời là một hành giả tốt được không?
NCV Gyalwa Dokhampa: Tôi nghĩ hoàn toàn được. Xe Bentley hay đồ trang sức xa xỉ không phải là vấn đề, quan trọng là chúng ta có kiêu mạn vì những thứ đó hay không. Nếu chúng ta lái xe Bentley vì yêu thích, không khởi tâm ngạo mạn hơn người, cái tôi không bị thổi phồng, tôi nghĩ hoàn toàn bình thường.
Cũng như vậy, khi ai đó cho rằng mình luôn hành xử đúng mực khiêm nhường còn tất cả kẻ giàu sang đều ngạo mạn hợm hĩnh thì đấy có khi lại là vấn đề. Bản ngã khi đó có thể còn lớn hơn người lái xe Bentley kia.
Hỏi: Làm thế nào để trở thành một doanh nhân đầy hoài bão nhưng không quá tham lam, bám chấp?
NCV Gyalwa Dokhampa: Có rất nhiều lãnh đạo, doanh nhân hỏi tôi như vậy. Tôi nghĩ tham vọng hoài bão không hẳn xấu, miễn là chúng ta biết chia sẻ thành công, mang đến lợi lạc cho người khác. Ranh giới giữa đời sống tâm linh và vật chất nằm ở động cơ làm lợi lạc cho mọi người.
Trong thời Đức Phật, có rất nhiều doanh nhân thành đạt, Đức Phật hoàn toàn khuyến khích điều này. Về phần tôi, khi nhìn thấy những nghèo đói, đau khổ mà con người phải chịu đựng, đôi khi tôi cũng muốn trở thành một doanh nhân thành đạt, để có tài bảo cứu giúp mọi người.
Hỏi: Nhiều doanh nghiệp làm công tác từ thiện xã hội để truyền thông PR, Ngài nghĩ sao về việc này? Mong Ngài chỉ dạy cho chúng con, làm sao một doanh nghiệp có thể thực hiện tốt trách nhiệm của mình?
NCV Gyalwa Dokhampa: Tất cả phụ thuộc vào động cơ của hành động. Theo tôi, không nên chuyển hóa người khác bằng cách chỉ trích việc làm của họ. Chúng ta chỉ có thể chuyển hóa bằng trí tuệ hiểu biết, bằng lòng tri ân. Nếu một doanh nhân muốn làm từ thiện, thay vì soi xét động cơ, trước tiên tôi muốn tri ân việc làm đó. Điều này chắc chắn sẽ là nguồn động viên đối với họ, để họ trở thành những con người tốt đẹp hơn và làm thêm nhiều việc thiện hơn nữa.
Hỏi: Doanh nhân nên làm gì để có được tâm bình an mỗi ngày?
NCV Gyalwa Dokhampa: Không phép màu nào có thể lập tức chuyển hóa tâm bất an thành tâm an lạc. Theo thời gian, thực hành thiền định là một phương pháp rất hữu hiệu, giúp chúng ta kiểm soát và cân bằng tâm trí.
Khi tâm được cân bằng, mọi thứ sẽ trở nên an lạc, thoải mái. Ở vùng Himalaya có bài hát rằng, nếu tâm chúng ta thấy hoa thì cuộc sống luôn tươi đẹp, còn nếu tâm thấy súng đạn thì cuộc sống sẽ tràn đầy bạo lực. Điều này có nghĩa mọi sự vui buồn, hạnh phúc đều xuất phát từ tâm. Vì vậy, lời khuyên của tôi là chúng ta hãy học cách rèn luyện tâm mình.
Đỗ Yên
NCV Gyalwa Dokhampa: Tất cả phụ thuộc vào động cơ của hành động. Theo tôi, không nên chuyển hóa người khác bằng cách chỉ trích việc làm của họ. Chúng ta chỉ có thể chuyển hóa bằng trí tuệ hiểu biết, bằng lòng tri ân. Nếu một doanh nhân muốn làm từ thiện, thay vì soi xét động cơ, trước tiên tôi muốn tri ân việc làm đó. Điều này chắc chắn sẽ là nguồn động viên đối với họ, để họ trở thành những con người tốt đẹp hơn và làm thêm nhiều việc thiện hơn nữa.
Hỏi: Doanh nhân nên làm gì để có được tâm bình an mỗi ngày?
NCV Gyalwa Dokhampa: Không phép màu nào có thể lập tức chuyển hóa tâm bất an thành tâm an lạc. Theo thời gian, thực hành thiền định là một phương pháp rất hữu hiệu, giúp chúng ta kiểm soát và cân bằng tâm trí.
Khi tâm được cân bằng, mọi thứ sẽ trở nên an lạc, thoải mái. Ở vùng Himalaya có bài hát rằng, nếu tâm chúng ta thấy hoa thì cuộc sống luôn tươi đẹp, còn nếu tâm thấy súng đạn thì cuộc sống sẽ tràn đầy bạo lực. Điều này có nghĩa mọi sự vui buồn, hạnh phúc đều xuất phát từ tâm. Vì vậy, lời khuyên của tôi là chúng ta hãy học cách rèn luyện tâm mình.
Đỗ Yên
Viết bình luận
- 988 reads
