Những bước chân An lạc

“Quan trọng là đi với từng bước chân tỉnh thức hơn là chỉ mong ngóng đến đích” ~ Đức Phật

Kể từ khi kết thúc Đại hội Thường niên Drukpa lần thứ 2, tôi chưa có cơ hội nói lời tri ân chư Đại đức Tăng Ni vì sự góp mặt cùng các nỗ lực chuẩn bị đầy nhiệt huyết của họ. Tôi cũng chưa cảm ơn được tất cả các tình nguyện viên đã hết lòng hỗ trợ. Nhưng tôi nghĩ nếu họ ý thức được giá trị các thiện hạnh của mình thì điều đó sẽ tốt hơn nhiều so với việc tôi cảm ơn từng người một.

Tôi cũng tri ân tất cả mọi điều xảy ra tại Đại hội lần này. Có những lời tán thán, những điều tốt đẹp và cả một vài sự cố hay trục trặc nhỏ. Nhiều người rất hoan hỷ, một số rất hào hứng, và số khác lại mệt mỏi.

Vài người phàn nàn rằng chúng tôi có quá ít thời pháp thoại trong khi lại có quá nhiều màn trình diễn văn hóa nghệ thuật. Có người cho rằng một số tiết mục hơi dài và ồn ào. Tôi hiểu những gì họ đã trải qua và xin tri ân vì ít nhất họ cũng đã tới tham dự. Tôi trân trọng những lời phàn nàn và ý kiến của họ bởi ai cũng có quyền có quan điểm riêng. Chúng ta cần hiểu và tôn trọng điều đó. Cuộc sống là một hành trình gập ghềnh của những thăng trầm. Nếu không biết thư giãn, bạn sẽ không thể trở thành một hành giả chân chính.

Đó là lý do tại sao tôi luôn nhắc đi nhắc lại như một ông già nhiều lời rằng “Hãy tri ân và hoan hỷ, không mong cầu sự đáp trả”. Đừng phiền lòng nếu người ta đối xử tệ bạc, phản bội hoặc không bao giờ biết “cảm ơn” bạn. Khi biết trân trọng mọi thứ xung quanh mình, từ những trải nghiệm dù là hạnh phúc hay khổ đau, bạn sẽ thấy cuộc sống của mình đầy ý nghĩa, ngập tràn hiểu biết, hạnh phúc, niềm vui. Bạn sẽ sống với tâm an lạc, mạnh mẽ và vô úy!

Tôi viết những dòng nhật ký này sau Hội nghị Thường niên Drukpa lần thứ 2, nơi chư Thượng sư và các hành giả thuộc Truyền thừa Drukpa vân tập để chia sẻ giáo pháp, quan kiến và tri thức. Đó là thời điểm tuyệt vời để nhắc nhở tôi về tầm quan trọng của lòng tri ân trong cuộc sống. Trong dòng chảy tất bật hối hả của cuộc sống hiện đại, việc thảnh thơi tận hưởng hành trình dường như là một đặc ân mà chúng ta không thể có. Danh sách những việc cần làm cứ dài mãi, các mục tiêu của ta ngày càng hào nhoáng hơn. Cuộc sống bỗng trở thành một cuộc đua!

Nếu có thể an trú trong hơi thở và quan sát thế giới xung quanh với niềm tri ân sâu xa, bạn sẽ thấy thế giới quanh mình trở nên sinh động ý nghĩa trong từng chi tiết. Chúng ta khám phá bí mật nội tâm, nhận ra điều gì thực sự tạo cảm hứng và mang lại hạnh phúc. Tâm ta mở rộng trước những đổi thay, thuận theo dòng chảy cuộc đời cùng những thăng trầm xảy đến. Ta biết rằng nỗ lực quan trọng hơn kết quả, tỉnh thức ý nghĩa hơn mong cầu, nhận ra mình may mắn hơn rất nhiều người và cuộc sống vẫn luôn tươi đẹp ngay trong  những thịnh suy của nó.



Trên hành trình của mình, điều quan trọng là bạn phải biết tri ân sự tái sinh trong thân người và ý nghĩa cuộc sống vô cùng quý giá. Năng lực của sự tri ân có thể làm thay đổi cả thế giới. Thiếu nó, thế giới bên ngoài và bên trong mỗi người sẽ trở nên buồn tẻ nhạt nhẽo. Khi vắng bóng động cơ, chúng ta sẽ để nỗi sợ hãi, vô minh chiếm hữu. Ta chần chừ do dự hoặc không thiết tha làm điều có ích và ngày càng trở nên lười biếng, bế tắc. Đôi khi, ta muốn bừng tỉnh nhưng rồi lại thả mình trong lối sống bất cần và buông trôi. Thú vui của hạnh phúc giả tạm và những bữa tiệc tàn canh thực ra chỉ làm trì hoãn khoảng thời gian bắt đầu cuộc sống mới thực sự ý nghĩa.  Hãy nghĩ tới những lúc tâm ta ngập tràn niềm hứng khởi, rạo rực hòa chung nhịp đập với thế giới để thấy rõ  kiếp người quý giá tới mức nào. Nếu bạn không hiểu rõ tầm quan trọng và sử dụng sai mục đích đời người thì cuộc sống của bạn sẽ mất cân bằng và mọi thứ sẽ chỉ là lệch lạc. Đời người ngắn ngủi trong nháy mắt, tại sao chúng ta không cố gắng sống trọn vẹn ý nghĩa của nó.

Khi hiểu được tầm quan trọng của cuộc sống, chúng ta sẽ thấy mình cần giúp đỡ, khích lệ và mang nhiều điều tốt đẹp đến với mọi người xung quanh. Sự tri ân sẽ giúp ta tỉnh thức và trở thành động lực của hành động tích cực.

Cuộc sống quý giá của bạn

Có vô số điều tốt đẹp vốn sẵn có trong cuộc sống. Bạn nên tri ân từ việc mình có thể đi lại, ăn uống, giao tiếp tới việc cảm nhận tình yêu thương từ một trái tim nồng hậu, có thể lắng nghe và thể hiện trở lại sự quan tâm. Hãy cảm nhận niềm hạnh phúc giản đơn từ những điều tưởng như nhỏ bé. Thân người rất quí giá và cuộc sống ta đang có thực sự là món bảo châu trân quý!

Hạnh phúc chân thật đến từ sự tri ân. Khi tri ân cuộc sống với tất cả tấm lòng, bạn sẽ nhận ra ý nghĩa kỳ diệu của kiếp người đồng thời trải nghiệm những khoảnh khắc “giác ngộ” từ những điều bình thường nhỏ nhiệm nhất. Bạn sẽ thấy mình thật may mắn và bắt đầu ân hưởng từng khoảng khắc cuộc sống theo ý nghĩa đích thực của nó.
 

“Khi một cánh cửa đóng lại, sẽ có cánh cửa khác mở ra. Đừng vì bám chấp tiếc nuối quá khứ đã qua mà quên đi thực tại mới đang rộng mở đón chào” ~ Helen Keller
 

Người ta thường tìm kiếm hạnh phúc không đúng chỗ, mải mê hướng tới những mục tiêu chưa có mà quên đi lý do tuyệt vời để có được hạnh phúc ngay trong thực tại này. Hãy nhớ những lúc bạn bị bỏ đói, dạ dày trống trơn và cồn cào, các giác quan trở nên nhạy cảm hơn bao giờ hết. Ai đó mời bạn chiếc bánh và bạn thưởng thức từng mẩu bánh với niềm vui sướng và lòng biết ơn khôn tả. Không phải mẩu bánh nhỏ ấy làm bạn hạnh phúc, hạnh phúc tới vì bạn biết tri ân nó – đó chính là điều đem lại sự thay đổi cho cuộc sống. Bạn tinh tế nhận biết từng chi tiết nhỏ, háo hức ân hưởng từng phút giây cuộc sống thay vì náu mình dưới lớp vỏ bọc của định kiến và mong chờ hạnh phúc đến từ bên ngoài!
 

“Kẻ ngốc nghếch tìm kiếm hạnh phúc ở chốn xa xôi, người thông thái vun trồng hạnh phúc ngay chính nơi mình” ~ James Oppenheim
 

Mỗi chúng ta đều có những mục tiêu phấn đấu trong cuộc sống. Đương nhiên làm việc chăm chỉ và năng động là điều tốt nhưng chúng ta thường có xu hướng chỉ quan tâm tới đích đến thay vì nơi đang đứng, hay “thả mồi” hiện tại để “bắt bóng” tương lai. Tri ân mỗi ngày có nghĩa là ta hoan hỷ với từng bước hành trình, dành thời gian quan sát xung quanh để thấy vẻ đẹp của cuộc sống hiện tồn qua mỗi nụ cười, cái bắt tay hay sự thay đổi cảnh sắc. Hãy biết thưởng thức từ một ngụm trà và tìm cho mình khoảng thời gian để tâm an lạc không vướng bận. Chúng ta cũng phải biết tri ân cả những khó khăn đang trải qua vì đó chính là bài học quý giá trên đường đời. Điều này giúp bạn có thể quân bình và không tuyệt vọng ngay cả trong tình huống tồi tệ nhất. Khi thực sự biết tri ân cuộc đời, ta thấy mình có nhiều việc để làm và cũng sẽ dành được nhiều thời gian để lợi ích mình và mọi người. Có nhiều người cho rằng họ thậm chí không có thời gian để ăn. Nhiều đệ tử của tôi nói rằng họ bận đến mờ mắt nhưng tôi lại thấy rằng cuộc sống của họ đầy những thứ vô ích và phù phiếm. Họ trở thành nô lệ của công việc, của những mong ước toan tính hão huyền và không còn thời gian chăm lo cho mình và mọi người một cách thiết thực.

Cuộc sống thiếu sự tri ân sẽ tạo cơ hội cho những điều vô nghĩa. Bạn vật lộn để tìm hướng đi, cảm thấy như đang chạy hết hơi nhưng lại chẳng đến đâu cả. Chúng ta bắt đầu than thở “cuộc sống thật chán ngắt” và đó là dấu hiệu cho thấy bạn cần thay đổi. Cuộc sống thực sự có bao nhiêu điều thú vị và tất cả khổ đau hạnh phúc đều do tâm tạo. Dù sao, việc đọc những trang sách này cho thấy bạn đang mong muốn tìm lại lẽ sống ở đời. . Và khi nhận ra ý nghĩa của sự tri ân, bạn sẽ muốn chia sẻ chìa khóa hạnh phúc với tất cả mọi người... Ngay cả khi hít thở, bạn cũng sẽ thể hiện niềm tri ân với sức khỏe và hạnh phúc mình đang có.
 

Hạnh phúc là gì?

Tất cả chúng ta đều mưu cầu nhưng lại rất mơ hồ về khái niệm “hạnh phúc”. Đó có phải là niềm hỷ lạc chúng ta có được qua một trải nghiệm nhất định, kiểu như hạnh ngộ một tri kỷ hay triều bái một thánh địa nào đó đặc biệt có ý nghĩa với mình? Liệu hạnh phúc có gắn liền với lòng vị kỷ? Có cách nào làm cho hạnh phúc trường tồn?

Chúng ta thường tất bật lăng xăng tìm kiếm hạnh phúc mà không thấy nó ở ngay trước mắt mình. Hạnh phúc như những giọt sương trên cỏ, đọng ở đó một phút chốc rồi tan mất. Bạn vừa cảm thấy sự hiện diện mơ hồ thì cảm xúc đó đã tan biến. Cảm nhận về hạnh phúc thường nhanh chóng tan rơi như giọt sương mong manh hay trò chơi đuổi bắt cầu vồng ảo cảnh. Đây là thứ hạnh phúc dựa trên sự hài lòng vừa ý thông thường, những mục tiêu mà chúng ta dành quá nhiều sức lực và thời gian kiếm tìm. Bây giờ bạn cần biết về sự tồn tại của hạnh phúc bình an, tĩnh tại lâu bền. Nó không giống như như những cảm xúc ồn ào hời hợt thoáng qua bên ngoài mà rất bình dị, sâu lắng và sống động.
 

“Hạnh phúc cũng giống như nước hoa, khi xức lên người khác thì bạn cũng được thơm lây” ~ Ralph Waldo Emerson
 

Không ai trong chúng ta muốn đau khổ, ai cũng đều mong cầu hạnh phúc. Khi hiểu đây là nhu cầu chính đáng của tất cả mọi người và thậm chí tất cả mọi loài, chúng ta sẽ thấy hạnh phúc chân chính không thể có tính vị kỷ mà tràn đầy từ bi bác ái. Đức Phật dạy “Hàng ngàn ngọn nến có thể được thắp sáng từ một ngọn nến, nhưng không vì thế mà nó mau tàn. Cũng như vậy hạnh phúc sẽ được nhân lên khi ta biết sẻ chia cho mọi người”. Hạnh phúc như vậy mới viên mãn và giúp bạn  trở thành một người tốt đẹp.

Với tôi, hạnh phúc luôn đồng hành với lòng tri ân. Hạnh phúc đến khi ta được khơi nguồn cảm hứng, khi sự đồng cảm với điều gì đó khiến ta xúc động sâu xa. Chúng ta mong muốn hiểu biết thêm về thế giới này, hạnh phúc vì được học hỏi từ những điều tưởng chừng đơn giản nhất. Ví dụ, khi thấy mình không thể giao tiếp với các đệ tử người Pháp, tôi bắt tay vào việc học và giờ đây tôi vô cùng hoan hỷ khi thấy mình hiểu thêm về người đệ tử và cả về một nền văn hóa đặc sắc. Chịu khó học hỏi, mở mang hiểu biết cũng là cách trưởng dưỡng trí tuệ, giúp chúng ta có thêm kiến thức làm đẹp cho đời. Khi phát tâm mong muốn làm nhiều điều tốt đẹp cho mọi người, mọi loài thì hạnh phúc sẽ luôn ở bên bạn.

Hạnh phúc đến từ bên trong

Chúng ta thường ngộ nhận hạnh phúc đến từ bên ngoài nhưng thực ra hạnh phúc hoàn toàn phụ thuộc cách chúng ta nhìn nhận thế giới bên ngoài; hạnh phúc như thế lại đến từ bên trong. Chúng ta có hàng ngàn lý do để vui hay buồn. Bạn thấy hạnh phúc vì bạn bè luôn bên mình, bạn vừa thưởng thức một món ngon hoặc trải qua một thời gian vui vẻ. Nhưng hạnh phúc – cũng như khổ đau - không phải do người khác mang đến mà hoàn toàn do tâm ta quyết định. Ngoại cảnh chỉ có tác dụng hỗ trợ còn cảm xúc thực sự xuất phát từ tâm ta.

Hãy nhớ khi ta đắm mình vào một việc gì đó, như đọc một cuốn sách hay, hoặc ngắm một bức tranh. Bạn cảm nhận vẻ đẹp của giây phút ấy và thường bị thôi thúc phải làm điều gì đó thật ý nghĩa, có thể là giúp đỡ một ai đó hoặc đơn giản là nói cho bạn bè biết họ nên đọc cuốn sách tuyệt vời này. Khi được truyền cảm hứng bởi điều gì đó, cảm hứng này cũng có sức lan tỏa qua việc tạo động lực cho bạn truyền tiếp nguồn cảm hứng tới những người xung quanh.
 

“Hạnh phúc là được hòa tan vào điều gì đó thực sự vĩ đại” ~ Willa Cather
 

Tôi ví hạnh phúc với cảm giác thư giãn, bởi với tôi thư giãn mang lại sự bình an chân thực trọn vẹn. Đó là lý do tại sao tôi thích dành thời gian suy ngẫm và chiêm nghiệm. Điều này giống như được bơi lội tự do giữa đại dương bao la, nó đem lại cho chúng ta sự thấu hiểu sâu sắc, không phải sự thỏa mãn giác quan mà là một niềm hỉ lạc sâu lắng bên trong.

Ngày nay, trong thế giới hỗn loạn này, con người dễ dàng gạt bỏ hạnh phúc an bình để chạy theo ham muốn vọng động. Nhưng nếu cứ điên cuồng rượt tìm hạnh phúc, làm sao chúng ta có thể nhận thấy nó? Nếu chỉ vì động cơ vị kỷ, có thể ta cũng nếm trải cảm giác sung sướng hay phiêu du ngắn ngủi, nhưng hãy nghĩ về hạnh phúc tràn đầy khi được sẻ chia, đến niềm vui từmối giao cảm vớicon người và vạn vật, từ mong ước được sống trong một thế giới hòa hợp, an bình. Khi cười, tâm trạng bạn được cải thiện và điều tuyệt vời là hạnh phúc này có sức lan tỏa. Hãy ngắm nhìn nụ cười trong sáng vô tư của bầy trẻ nhỏ. Trước khi biết biểu lộ niềm vui bằng ngôn từ, ta vẫn cảm nhận sự hân hoan qua nụ cười trên gương mặt chúng. Tôi tin rằng lũ trẻ khoái chí với tiếng cười của chúng cũng giống như thích xem chúng ta làm trò vậy. Lần sau nếu bạn mỉm cười, hãy nhớ rằng đó là điều tuyệt vời và đừng quên chia sẻ với mọi người niềm hạnh phúc đấy!
 

Hạnh phúc giúp ta thức tỉnh và nhận diện sự hiện hữu của những chi tiết bé nhỏ nhất trong cuộc sống. Danh họa Claude Monet từng nói ông tìm thấy nguồn cảm hứng vô tận từ thiên nhiên và thay vì giữ cho riêng mình, ông gửi gắm nó qua các bức vẽ đã trở thành kiệt tác nghệ thuật. Dưới góc độ này, thiên nhiên quả là nguồn cảm hứng vô tận. Hãy xem sự hào hiệp của các chú ong mật! Tổ ong là một công trình kiến trúc tuyệt đẹp, làm sao những chú ong bé nhỏ lại có thể tạo nên một tuyệt tác đến thế? Chúng miệt mài hút nhụy hoa về làm mật, giúp mang phấn hoa từ cây này sang cây khác, đó chẳng phải là một cách thực hành “bố thí” tuyệt vời hay sao? Biết bao cây trái đã ra quả, bao mùa màng đã chín vàng nhờ những chú ong khiêm nhường. Những chú ong đem lại hạnh phúc cho nhiều loài, và chúng ta cũng nên biết tri ân bằng cách ghi nhận công lao và góp phần bảo vệ loài côn trùng bé nhỏ đấy!